5 - SÂN KHẤU Drama )
Là một nghệ thuật phức hợp , cần tách ra hai thành phần để nghiên cứu :
- Kịch bản văn học , kịch bản âm nhạc
- Nghệ thuật sân khấu : diễn viên , điêu khắc -hội họa ( dựng cảnh , hóa trang , phục trang ) , ánh sáng , âm nhạc minh họa , âm thanh tiếng động , kĩ thuật khác .
Ở đây, chúng ta chỉ chú ý phần kịch bản văn học của thể loại kịch nói .
Kịch xuất hiện sớm nhất có lẽ ở Hi Lạp thời cổ đại - khoảng thế kỉ 5 trước Công nguyên .Theo nhà mĩ học Aristote (384 - 322 trước C.N) viết trong cuốn Thi pháp ( Poetics ) , một vở kịch có 6 thành phần cơ bản .
Cốt truyện 2. Tính cách 3. Lời thoại (đài từ ) 4. Ca khúc của dàn đồng ca 5. Trang trí 6. Tư tưởng
Cốt truyện có ba phần chính :
- Thắt nút
- Cao trào
- Mở nút
Vở kịch bảo đảm theo công thức / qui tắc “ tam nhất “ :
- một hành động chính ( hành động xuyên )
- một không gian ( một địa điểm xảy ra câu chuyện )
- một ngày ( câu chuyện kịch xảy ra không quá một ngày )
Phân loại : tạm đưa ra ba cách phân loại kịch :
A - Phân loại theo hình thức :
- Kịch hát dân tộc ( kịch dân ca )
- kịch thơ
- kịch nói ( drama )
- kịch múa ( ballet )
- kịch hát ( opera )
- kịch câm ( pantomime)
- kịch rối / múa rối
B - Phân loại theo cảm hứng chủ đạo :
- Bi kịch
- Hài kịch
- Chính kịch
C - Kịch hiện đại với nhiều biến đổi , thể nghiệm chưa thể phân loại ổn định .